O jakiej godzinie dojdzie do zaćmienia Słońca? Jak przygotować się do obserwacji zjawiska? Przekonaj się!
Zaćmienie Słońca – co to?
Zaćmienie Słońca to zjawisko, do którego dochodzi, gdy Księżyc znajduje się między Słońcem a Ziemią, przysłaniając dobiegające do nas światło słoneczne. O całkowitym zaćmieniu Słońca mówimy, gdy tarcza Księżyca całkowicie przysłania tarczę Słońca, a o obrączkowym, gdy tarcza Księżyca nie jest w stanie zasłonić Słońca w całości i pozycjonuje się mniej więcej centralnie na jej tle przez co brzegi tarczy Słońca wciąż są widoczne i tworzą świecącą obrączkę.
Zaćmienie częściowe ma miejsce, gdy tarcza Księżyca przysłania tylko fragment tarczy Słońca, mniejszy lub większy. Dochodzi do niego w dwóch przypadkach – przed zaćmieniem całkowitym, obrączkowym lub hybrydowym oraz po nim, a także kiedy stożek cienia w ogóle nie trafia w Ziemię. O zaćmieniu częściowym głębokim mówimy wtedy, gdy ma miejsce zasłonięcie dużej części słonecznej tarczy.
Co ciekawe, na Ziemi dochodzi do całkowitego zaćmienia Słońca tylko dlatego, że Księżyc, choć 400 razy mniejszy od Słońca, znajduje się około 400 razy bliżej Ziemi niż Słońce. Całkowitego zaćmienia Słońca nie można podziwiać na przykład na Marsie, ponieważ jego księżyce są zbyt małe w stosunku do ich odległości od Słońca.
Częściowe głębokie zaćmienie Słońca – kiedy i jak obserwować?
25 października, czyli we wtorek, częściowe głębokie zaćmienie Słońca będzie widoczne w niemal całej Europie (poza południowo-zachodnią częścią Półwyspu Iberyjskiego), północno-wschodniej Afryce, południowo-zachodniej Azji i w północnej części Oceanu Indyjskiego. Widowisko rozpocznie się w Polsce około godziny 11:13, a zakończy około godziny 13:32.
Co istotne, przebieg zaćmienia będzie wyglądał nieco inaczej w zależności od regionu kraju. Przede wszystkim, na zachodzie rozpocznie się i zakończy nieco wcześniej niż na wschodzie. W tej kwestii mowa jednak o różnicy tylko kilku minut. Znacznie większa różnica będzie dotyczyć maksymalnego rozmiaru zaćmienia. Na północnym wschodzie Polski Księżyc zasłoni bowiem nawet 46% tarczy Słońca, a na południowym zachodzie już tylko 33 do 35%.
Na obserwację zjawiska zdecydowanie warto poświęcić trochę czasu. To dlatego, że kolejne częściowe zaćmienie Słońca będzie miało miejsce w Polsce dopiero 29 marca 2025 roku. Jeszcze dłużej musimy poczekać na zaćmienie całkowite, bo aż do 7 października 2135 roku.
Uwaga! Nawet częściowego zaćmienia Słońca nie należy podziwiać bez żadnej ochrony oczu, gdyż grozi to trwałym uszkodzeniem wzroku. Eksperci odradzają prowadzenie obserwacji nawet z użyciem takich przedmiotów jak okulary przeciwsłoneczne, filtry polaroidowe, przydymione szkło, dyskietki, płyty CD czy zdjęcia rentgenowskie.
Bezpieczną obserwację zaćmienia Słońca umożliwiają odpowiednio zaprojektowane do tego okulary, wyposażone w specjalny filtr UV i oznaczone odpowiednim atestem. Na szczęście, można je kupić już za kilkanaście złotych.
Źródło: oprac. własne, fot. tyt. Wikimedia Commons/Tomruen [CC BY-SA 4.0]