Skąd pochodziła asteroida, która zabiła dinozaury? Naukowcy już mają odpowiedź

Około 66 milionów lat temu w Ziemię uderzył obiekt o średnicy blisko 10 kilometrów. Wywołał on całą serię katastrofalnych wydarzeń, które miały swój udział w zagładzie dinozaurów (wymieraniu kredowym). Mowa między innymi o gwałtownym ochłodzeniu klimatu i spustoszeniu przez falę tsunami wszystkich wybrzeży Zatoki Meksykańskiej i Morza Karaibskiego. Ale skąd omawiany obiekt się wziął? Naukowcy wierzą, że w końcu się tego dowiedzieli.

Śmiercionośna asteroida

Zgodnie z najnowszymi badaniami, obiektem, który 66 milionów lat temu spowodował powstanie krateru Chicxulub była ciemna, prymitywna asteroida pochodząca z zewnętrznych rubieży pasa planetoid Układu Słonecznego. Pas ten znajduje się między Marsem a Jowiszem i jest on domem dla wielu ciemnych asteroid – kosmicznych skał, których skład chemiczny sprawia, że odbijają niewiele światła i w związku z tym charakteryzują się w porównaniu do innych asteroid ciemną barwą.

Pierwsze wskazówki na temat tego, skąd pochodził obiekt, który zakończył panowanie dinozaurów, znaleziono już dawno temu w katerze Chicxulub. Krater ten znajduje się na półwyspie Jukatan i ma około 145 kilometrów średnicy. Analiza geochemiczna krateru zasugerowała, że obiekt, który go utworzył, należał do klasy chondrytów węglowych – prymitywnej grupy meteorytów, które prawdopodobnie powstały na bardzo wczesnym etapie historii Układu Słonecznego.

Lokalizacja krateru Chicxulub. | Źródło: NASA

W oparciu o powyższe informacje na przestrzeni lat naukowcy próbowali wielokrotnie określić pochodzenie asteroidy. Niemniej, wiele teorii na ten temat obalono. Najpierw badacze sugerowali, że obiekt pochodził z wewnętrznej części pasa planetoid, ale obserwacje tych asteroid wykazały, iż nie miały one odpowiedniego składu. Praca opublikowana w lutym tego roku w czasopiśmie Scientific Reports sugerowała z kolei, iż krater powstał za sprawą długookresowej komety. Praca ta została jednak mocno skrytykowana przez środowisko naukowe.

Model rozwiązujący tajemnicę

W najnowszej pracy, opublikowanej w czasopiśmie Icarus, naukowcy z organizacji non-profit SwRI (Southwest Research Institute) opisują, iż stworzyli model komputerowy, aby zobaczyć, jak często asteroidy pasa planetoid uciekają w kierunku Ziemi i czy jeden z takich uciekinierów może odpowiadać za zagładę dinozaurów.

Symulacje obejmujące setki milionów lat pokazały, że siły termiczne i grawitacyjne planet okresowo wyrzucały duże asteroidy z pasa planetoid. Naukowcy odkryli, że średnio raz na 250 milionów lat asteroida o średnicy około 10 kilometrów, pochodząca z zewnętrznej części pasa planetoid, wpadała na kurs kolizyjny z Ziemią. Obliczenia wskazują zatem, iż do takich zdarzeń dochodziło częściej niż sądzono. Odpowiadają też faktowi, iż krater Chicxulub jedynym znanym kraterem uderzeniowym utworzonym przez tak dużą asteroidę w ciągu ostatnich 250 milionów lat.

Co więcej, podczas symulacji połowa asteroid wyrzuconych z pasa planetoid była właśnie chondrytami węglowymi. Istnieje zatem bardzo duża szansa, iż model badaczy jest zgodny z rzeczywistością.

Badania o ogromnym znaczeniu

Omawiany model nie dość, że wyjaśnia pochodzenie obiektu, który utworzył krater Chicxulub, może pomóc naukowcom zrozumieć pochodzenie asteroid, które utworzyły inne kratery. Żaden z pozostałych dwóch największych kraterów uderzeniowych na Ziemi – krater Vredefort w Ameryce Południowej i krater Sadbury w Kanadzie – nie posiada znanych impaktorów. Ba, model może umożliwić przewidzenie źródeł, które w przyszłości mogą posłać asteroidy prosto w stronę Ziemi.

Źródło: Icarus, fot. tyt. Canva