Nowa analiza zdjęć wykonanych dawno temu przez sondę Voyager 2 pokazała, że przez wiele lat mieliśmy błędne wyobrażenie na temat wyglądu Neptuna – jednego z gazowych gigantów współtworzących Układ Słoneczny. Naukowcy pomylili się w kwestii jego koloru i to naprawdę znacząco.
Gazowy gigant jednak nie taki niebieski
Przez dziesięciolecia zastanawiano się, dlaczego Neptun i Uran, które pod wieloma względami są bardzo podobne, tak bardzo różnią się swoim wyglądem. O ile atmosfera Urana ma kolor cyjanowy, tak Neptun jest wręcz granatowy, niczym lapis lazuli. To dziwi, ponieważ składy atmosfer obydwu planet są niemalże identyczne.
Teraz ponowna analiza danych pokazała jednak, że po prostu myliliśmy się na temat barwy atmosfery Netpuna. Nie jest ona dokładnie tak sama jak kolor atmosfery Urana, ale różnica jest znacznie mniejsza, niż wcześniej sądzono.
Powodem błędnego przekonania na temat koloru Neptuna było to, że gdy Voyager 2 w latach 1986 – 1989 wykonał swoje zdjęcia Urana i Neptuna, zarejestrował je w dwóch oddzielnych pasmach kolorystycznych. Ponadto zdjęcia Neptuna przetworzono, podbijając ich kontrast i pogłębiając jego prawdziwy kolor. Właśnie dlatego na zdjęciach tych wygląda na bardziej niebieski, niż jest w rzeczywistości.
„Chociaż znane zdjęcia Urana z sondy Voyager 2 zostały opublikowane w formie bliższej ‘prawdziwym’ kolorom, zdjęcia Neptuna zostały rozciągnięte i podbite, w związku z czym planeta stała się zbyt niebieska.”, wyjaśnił fizyk planetarny Patrick Irwin z Uniwersytetu Oksfordzkiego. „Mimo że planetolodzy wiedzieli wówczas, że ten kolor został sztucznie nasycony, a zdjęcia zostały opublikowane z podpisami, które na to wskazywały, z biegiem czasu ta wiedza została zapomniana. Wykorzystując nasz model w parze z oryginalnymi danymi, byliśmy w stanie stworzyć najdokładniejsze jak dotąd odwzorowanie kolorów Urana i Neptuna.”
Neptun w nowej szacie
Naukowcy już od samego początku wiedzieli, że zdjęcia wykonane przez sondę Voyager 2 nie odzwierciedlały dokładnie kolorów Urana i Neptuna. Nie mieli jednak pojęcia, jak Neptun i Uran wyglądają w rzeczywistości. Aby się o tym przekonać, Patrick Irwin i jego zespół wykorzystali do ponownego przetworzenia zdjęć z sondy Voyager 2 (a także starych zdjęć z Teleskopu Hubble’a) dane zebrane przez instrumenty Space Telescope Imaging Spectrograph Kosmicznego Teleskopu Hubble’a oraz Multi Unit Spectroscopic Explorer Bardzo Dużego Teleskopu.
Zdjęcia na nowo przetworzone przez naukowców pokazują, że Neptun ma znacznie jaśniejszy odcień niż sądziliśmy. Jego kolor jest mocno zbliżony do koloru Urana, choć nieco więcej w nim błękitu – prawdopodobnie za sprawą cieńszej warstwy mgły atmosferycznej.
Oczywiście Neptun nie jest jedynym kosmicznym obiektem, na temat którego miliony osób mają błędne wyobrażenie. Podczas przetwarzania zdjęcia pochodzące z kosmicznych teleskopów są bowiem kolorowane tak, aby wyodrębniać ich pewne szczegóły bądź oznaczyć pewne cechy fotografowanych obszarów. Tak było na przykład w przypadku pierwszych zdjęć z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba.
Źródło: EurekAlert, fot. tyt. NASA