Dlaczego Marsa pochłaniają gigantyczne burze piaskowe? Mamy odpowiedź

Anna BorzęckaSkomentuj
Dlaczego Marsa pochłaniają gigantyczne burze piaskowe? Mamy odpowiedź
Mars słynie nie tylko z braku pola magnetycznego, swojego rudego koloru czy tego, że jest sąsiadem Ziemi. Charakterystyczne dla tej planety są także sezonowe burze piaskowe, które szaleją na niej regularnie, czasem pochłaniając nawet cały glob. Większość Marsa burze piaskowe przysłoniły chociażby w 2018 roku, powodując, że NASA na zawsze straciła kontakt z łazikiem Opportunity.

Zdaniem naukowców kluczowe jest, by zrozumieć, dlaczego tak gigantyczne i częste burze piaskowe występują na Czerwonej Planecie. Ma to bowiem ogromne znaczenie dla przyszłych marsjańskich misji, zarówno bezzałogowych, jak i załogowych. Tak się składa, że właśnie poznano kolejny mechanizm stojący za generowaniem marsjańskich burz piaskowych.

Burze piaskowe a bilans energetyczny

Jak pokazały najnowsze badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Houston, burze piaskowe na Marsie mogą powstawać między innymi za sprawą sezonowej nierównowagi energetycznej miedzy ilością energii słonecznej pochłoniętej i uwolnionej przez planetę. Odkrycie to może mieć spore przełożenie na dalsze zrozumienie klimatu i atmosfery Czerwonej Planety.

Ten wspomniany balans miedzy ilością energii słonecznej pochłoniętej i uwolnionej przez planetę nazywany jest bilansem energetycznym planety. Jest to podstawowa miara służąca do charakteryzowania cykli klimatycznych i meteorologicznych planety.

Autorzy wspomnianych nowych badań, których praca ukazała się w czasopiśmie Proceedings of the National Academy of Sciences, w ramach swoich wysiłków wykorzystali dane z przeróżnych misji – na przykład misji sondy Mars Global Surveyor (MGS), łazika Curiosity i lądownika InSight. Dane te pozwoliły im stworzyć model klimatu Marsa i oszacować ilość globalnie emitowanej przez niego podczas poszczególnych pór roku, uwzględniając okresy globalnych burz piaskowych.

„Jednym z najciekawszych odkryć jest to, że nadmiar energii – występujący gdy więcej energii jest pochłanianej niż uwalnianej – może być jednym z mechanizmów generujących burze piaskowe na Marsie.”, powiedziała Ellen Creecy z Uniwersytetu w Houston.

Burza piaskowa zarejestrowana na Marsie w czerwcu 2018 roku przez łazik Curiosity. | Źródło: NASA

Odkrycie, które wiele zmienia

Wyniki badań ujawniły silne sezonowe i dzienne wahania w ilości energii uwolnionej przez Marsa. Dokładniej mówiąc, dały dowód na to, że między porami roku na Marsie występuje silny dysbalans energii – na poziomie 15,3%. Dla porównania, w przypadku Ziemi mówimy o różnicy na poziomie 0,4%. Co więcej, analiza pokazała, że w 2001 roku, podczas burzy piaskowej otaczającej całą planetę, ilość energii emitowanej globalnie w dzień spadała o 22%, a w nocy rosła o 29%.

„Nasze wyniki wykazujące silną nierównowagę energetyczną sugerują, że należy ponownie przyjrzeć się obecnym modelom numerycznym, ponieważ zazwyczaj zakładają one, że bilans energetyczny Marsa jest zrównoważony między porami roku. Co więcej, nasze wyniki podkreślają związek między burzami pyłowymi a brakiem równowagi energetycznej, a tym samym mogą dostarczać nowych informacji na temat powstawania burz pyłowych na Marsie.”, wyjaśnił doktor Germán Martínez, jeden z autorów pracy.

Jak widać, nowe badania dają zupełnie nowy wgląd w marsjański klimat. To dobrze. Im więcej będziemy wiedzieć na jego temat, z tym większymi szansami powodzenia będziemy planować przyszłe misje, których celem będzie Czerwona Planeta.

Źródło: USRA, fot. tyt. NASA

Udostępnij

Anna BorzęckaSwoją przygodę z dziennikarstwem rozpoczęła w 2015 roku. Na co dzień pisze o nowościach ze świata technologii i nauki, ale jest również autorką felietonów i recenzji. Chętnie testuje możliwości zarówno oprogramowania, jak i sprzętu – od smartfonów, przez laptopy, peryferia komputerowe i urządzenia audio, aż po małe AGD. Jej największymi pasjami są kulinaria oraz gry wideo. Sporą część wolnego czasu spędza w World of Warcraft, a także przyrządzając potrawy z przeróżnych zakątków świata.