Lodowa tajemnica
Dzisiaj Mars jest kompletnym pustkowiem, ale kiedyś na jego powierzchni nie brakowało wody w stanie ciekłym. Ta wypełniała koryta rzek, jeziora, a nawet morza, ślady po których dzisiaj znajdowane są na zdjęciach satelitarnych i nie tylko. Co jednak ciekawe, nie dość, że nikt nie ma pewności co do tego, z jakiego powodu te wszystkie zbiorniki zniknęły, to nie wiadomo, w ogóle w jaki sposób Mars przez długi czas był w stanie utrzymywać w nich wodę w stanie ciekłym, mimo że dociera do niego trzy razy świata słonecznego mniej niż do Ziemi.
Wyniki nowych badań sugerują, że kluczem do tajemnicy wody, która dawniej płynęła na Marsie, może być jego atmosfera. Podczas badań wykorzystano zaawansowane komputerowe symulacje 3D, które pozwoliły sprawdzić, jak miliony lat temu mógł wyglądać marsjański klimat. Z ich pomocą uczeni pragnęli dowiedzieć się, czy obecność położonych wysoko w atmosferze chmur składających się z kryształków lodu mogła wpływać na tę atmosferę ocieplająco.
Sprawka chmur
Teoria o tym, że woda w stanie ciekłym mogła występować na Marsie za sprawą efektu cieplarnianego spowodowanego przez wspomniane chmury, po raz pierwszy została zaproponowana w 2013 roku. Niektórzy członkowie naukowej społeczności szybko ją odrzucili – między innymi ze względu na to, że ich zdaniem chmury te musiałyby zachować swoją spójność na dłużej niż ich najbliższe ziemskie odpowiedniki – chmury Cirrus – są w stanie. Symulacje przeprowadzone w ramach nowego badania pokazały jednak, że marsjańskie lodowe chmury mogły być do tego zdolne, co ma związek z ilością lodu znajdującego się na powierzchni Marsa.
„W modelu chmury te zachowują się zupełnie inaczej niż ziemskie chmury.”, powiedział Edwin Kite z Uniwersytetu w Chicago, jeden z autorów omawianej pracy naukowej. „Budowanie modeli w oparciu o intuicję odnoszącą się do ziemskich zjawisk po prostu nie ma sensu, ponieważ wszystko to ani trochę nie przypomina obiegu wody na Ziemi – obiegu, w którym woda szybko przemieszcza się między atmosferą a powierzchnią.”
Łazik Perseverance w marsjańskim kraterze Jezero. Wizja artysty. | Źródło: NASA/JPL-Caltech
Lodowe chmury, które dawno temu mogły zdobić wysokie partie marsjańskiej atmosfery, powodowały efekt cieplarniany, który ogrzał planetę, umożliwiając występowanie na jej powierzchni wody w stanie ciekłym. Łazik Perseverance powinien być w stanie sprawdzić, czy rzeczywiście tak było, chociażby analizując drobne marsjańskie kamienie w celu poznania wartości ciśnienia, jakie w atmosferze Czerwonej Planety panowało miliardy lat temu.
Źródło: Uniwersytet w Chicago, fot. tyt. ESO/M. Kornmesser/N. Risinger