Znaczna część konsumentów poszukuje w odbiornikach m.in.: dobrego odwzorowania ciemnych barw, głębokiej czerni oraz znikomej degradacji kolorów, gdy patrzymy na TV pod pewnym kątem. Dla wielu z nich najbardziej oczywistym wyborem umożliwiającym spełnienie powyższych oczekiwań są modele OLED. Jest jednak pewna grupa klientów, która sceptycznie podchodzi do technologii organicznej diody elektroluminescencyjnej. Wtedy najlepszym rozwiązaniem jest zakup telewizora z panelem LCD LED, dysponującego rozwiązaniem FALD (Full Array-Local Dimming).
Typy podświetlenia matrycy
Na wstępie jednak małe wprowadzenie. Telewizory LCD LED mogą być podświetlane na kilka sposobów, co oczywiście znacząco wpływa na finalną jakość oferowanego obrazu.
Na rynku znajdziemy modele z podświetleniem typu Edge LED (podświetlenie krawędziowe). Są one jednak dość podatne na tzw. Clouding, czyli jasne plamy pojawiające się na ekranie podczas ciemnych scen. Są one spowodowane nieprecyzyjnym doświetleniem matrycy.
Kolejnym rozwiązaniem jest Direct LED. Ten rodzaj pozwala uzyskać dobre, równomierne podświetlenie matrycy, gdyż źródło światła znajduje się na tylnej ścianie panelu. W sklepach możemy znaleźć telewizory z tym wariantem, które są dodatkowo wyposażone w Local Dimming (lokalne wygaszanie). Jest to technologia pozwalająca na uzyskanie lepszej czerni. Telewizory z tego typu rozwiązanie są jak najbardziej godne polecenia.
Full Array Local Dimming, czyli pełne tylne podświetlenie z lokalnym/strefowym wygaszaniem, to zdecydowanie najlepsze możliwe podświetlenie, jakie znajdziemy w telewizorach LCD LED. Na poniższej grafice, pochodzącej z materiałów marketingowych Sony (modeli: XG95, XG90, XF90), zademonstrowana została symulacja, która doskonale obrazuje różnicę pomiędzy Full Array LED, a Edge LED.
Jak łatwo się domyślić, telewizory dysponujące FALD, choć zawierają tą samą technologię, mogą oferować różną jakość obrazu. Wpływ na to ma m.in. ilość zastosowanych w TV stref podświetlenia. Niestety producenci nie ujawniają oficjalnie w specyfikacjach swoich produktów wartości związanych z liczbą stref systemu lokalnego wygaszania. Inną nie mniej ważną kwestią jest algorytm, który zarządza powyższym układem – mniej lub bardziej precyzyjnie.
Przypomnę mniej zorientowanym czytelnikom, że Local Dimming, zwany lokalnym wygaszaniem lub przyciemnieniem, działa na zasadzie miejscowego/strefowego sterowania obszarami podświetlenia za pomocą algorytmu. Ma to bardzo duży wpływ na poziom kontrastu. Dzięki zastosowanej technologii otrzymujemy na ekranie naszego telewizora bardziej realistyczną, głębszą czerń.
Oczywiście telewizory wyposażone w Full Array-Local Dimming, jak każde urządzenie elektroniczne, nie są pozbawione wad. Możemy w nich zaobserwować tzw. blooming. Oznacza to, że wokół wyświetlanych bardzo jasnych elementów na czarnym tle może być widoczna tzw. poświata. Moim zdaniem, problem ten ma minimalny wymiar w przypadku TV posiadającego dość dużą, gęstą siatkę diod LED w tylnym pełnym podświetleniu panelu (dużą liczbę stref) oraz dobry algorytm zarządzający lokalnym wygaszaniem. Warto również zaznaczyć, że nawet najlepszy TV z FALD nie jest w stanie wyświetlić tak perfekcyjnej czerni, jak ekran z matrycą OLED. Jest to ze względu na zastosowaną technologię fizycznie niewykonalne. Pamiętajmy jednak, że telewizory z matrycą LCD LED potrafią generować obraz o większej jasności w porównaniu do odbiorników OLED.
Przegląd rynku – telewizory posiadające Full-Array Local Dimming
Jak już wspomniałem, na rynku znajdziemy kilka modeli z 2019r. posiadających FALD. Wszystkie TV oferują rozdzielczość obrazu UHD 4K i matrycę 120Hz typu VA w przypadku Samsung, Sony, Panasonic oraz IPS w TV LG Electronics. Na półkach sklepowych dostępne są również odbiorniki 8K z FALD – Sony ZG9, Q950R – ale ich cena jest bardzo wysoka. Tym razem przyjrzę się bliżej modelom bardziej przystępnym cenowo.
Samsung – największy wybór
Największy wybór telewizorów z Full Array-Local Dimming posiada w tym roku Samsung. W portfolio koreańskiego producenta znajdziemy kilka modeli QLED w kwocie od 5 500 zł (Q70R) do 9 000 zł (Q90R) za ekran o przekątnej 55”.
Na zdjęciu: QLED Q85R
Sprawdź ceny wybranych modeli:
- 55-calowy SAMSUNG QE55Q80RA (ok. 6300 zł)
- 65-calowy SAMSUNG QE65Q80RA (ok. 8500 zł)
- 55-calowy SAMSUNG QE55Q90RA (ok. 9000 zł)
- 65-calowy SAMSUNG QE65Q90RA (ok. 13000 zł)
- 75-calowy SAMSUNG QE75Q90RA (ok. 20000 zł)
Panasonic stawia na OLED
Panasonic w tym roku w kategorii premium TV ewidentnie postawił tylko na modele OLED. Jedynym odbiornikiem LCD LED w ofercie z 2019r. tego japońskiego producenta, posiadającym Full-Array Local Dimming, jest TX-75GX942E.
Jest on dostępny tylko w wersji przekątnej 75” i cenie ok. 13 000 zł (porównaj ceny).
W telewizorze zamontowano procesor HCX Pro, który znajdziemy w topowych modelach OLED Panasonic z 2019r. Odbiornik zapewnia obsługę technologii Dolby Vision, HDR10+, Dolby Atmos.
Na zdjęciu: Panasonic TX-75GX942E
Sony – model XG95 od 55 do 85 cali
Chcąc cieszyć się telewizorem z technologią FALD od Sony, musimy zakupić model XG95 (dostępny w kilku wariantach przekątnych) lub XG90, który występuje tylko w jednym rozmiarze – 49”. W XG95 znajdziemy procesor X1 Ultimate (dostępny także w najwyższym modelu OLED – AG9), zgodność z formatami Dolby Atmos i Vision, funkcję X-tended Dynamic Range, zwiększającą kontrast. W modelach 75” i 85” zaimplementowano technologię X-Wide Angle, która pozwala, niezależnie od kąta patrzenia na TV, uzyskać dobre odwzorowanie kolorów. System TV został oparty o Android TV – wersja 8.0 Oreo.
Jeszcze w tym roku jest planowana aktualizacja, która ma wprowadzić zgodność z AirPlay2. Model 55” XG95 znajdziecie w sklepach w kwocie około 6 000 zł, a już za kilka tygodni będziecie mogli przeczytać o nim w mojej recenzji.
Na zdjęciu: Sony XG95
Sprawdź ceny wybranych modeli:
- 49-calowy SONY BRAVIA KD-49XG9005 (ok. 4800 zł)
- 55-calowy SONY BRAVIA KD-55XG9505 (ok. 6000 zł)
- 65-calowy SONY BRAVIA KD-65XG9505 (ok. 8300 zł)
- 75-calowy SONY BRAVIA KD-75XG9505 (ok. 16000 zł)
LG – Nano Cell z matrycami IPS
LG Electronics jest jednym producentem spośród już wcześniej wymienionych, który swoje telewizory z FALD wyposażył w matrycę typu IPS. Fakt ten może trochę dziwić, gdyż IPS w porównaniu do VA gorzej radzi sobie z odwzorowaniem czerni.
Przyjmijmy jednak, że powyższa teza w tym przypadku ma wymiar teoretyczny, a kwestie związane z jakością oferowanej czerni przez Nano Cell z matrycami IPS rozstrzygniemy w chwili recenzowania sprzętu.
W telewizorach z serii 9 (SM9800, SM9010, SM9000) znajdziemy procesor Alpha 7 drugiej generacji, obsługę formatów Dolby Atmos i Vision oraz w najbliższych tygodniach ma pojawić się wsparcie dla AirPlay 2 i HomeKit . Najtańsza wersja NanoCell z FALD w wersji 55” (model SM9010) to koszt rzędu 5 300 zł.
Na zdjęciu: LG 55SM9800PLA Nanocell TV
Sprawdź ceny wybranych modeli:
- 55-calowy LG 55SM9010 (ok. 5300 zł)
- 55-calowy LG 55SM9800 (ok. 8000 zł)
- 65-calowy LG 65SM9800 (ok. 11 000 zł)
- 65-calowy LG 65SM9010 (ok. 7500 zł)
- 75-calowy LG 75SM9000 (ok. 14 000 zł)
Zdaję sobie sprawę, że odbiorniki dysponujące technologią FALD nie należą do najtańszych. W porównaniu jednak do tańszych odbiorników np. z Edge LED, różnica w jakości oferowanego obrazu jest zauważalna gołym okiem.
Na chwilę obecną konsumenci mogą zakupić TV z gamy kilkunastu modeli o różnej przekątnej i od czterech czołowych producentów. Jest zatem w czym wybierać, zważywszy, że z upływem czasu możemy spodziewać się korekty cenowej o 10%-20%.